Rusya‘da112,3 milyon seçmen devlet başkanı seçimleri için sandık başına gitmeye başladı. Rusya‘da başkanlık seçimleri sürecinde tarihte ilk kez vatandaşlar üç gün boyunca oy kullanacak. Rusya Devlet Başkanı Putin’in seçimleri kazanmasına kesin gözüyle bakılırken, Putin’in karşısındaki 3 rakipten öne çıkan bir ismin bulunmaması dikkat çekiyor.
RUSYA’YI 18. YÜZYILDAN BERİ EN UZUN SÜRE YÖNETEN 2.LİDER KONUMUNDA
Vladimir Putin, 2000 yılından bu yana fiilen Rusya’yı yönetiyor. İlk olarak selefi Boris Yeltsin tarafından vekaleten bu göreve atanan Putin, ilk olarak Mart 2000’de devlet başkanlığı görevine seçilmişti. 2008-2012 arasında rolleri değişmiş ve başbakanlık yapmıştı ama yine de tamamen kontrolü elinde tutmuştu. O zamanlar Rusya anayasası bir devlet başkanının sadece iki dönem üst üste görev yapmasına izin veriyordu ve bu hamle Putin’in gücünü yenileyip, tekrar aday olmasını sağladı. 2020’de anayasa değiştirildi ve Putin’in 2036’ya dek görevde kalması artık mümkün. 2036’ya dek iktidarda kalabilirse, 30 yıldan fazla Rusya’yı yöneten hem komünist lider Joseph Stalin hem de 18. yüzyıl imparatoriçesi 2. Katerina’nın rekorunu geçecek.
112 MİLYON KİŞİ OY VERME HAKKINA SAHİP
Rusya’daki seçimler nadiren başa baş geçiyor, ancak iktidardakilerin meşruiyet kazanması ve halkın tercihinin önemli olduğunu göstermesi bakımından önemli.
112,3 milyon kişinin oy verme hakkı bulunduğu seçimde bu kez, Vladimir Putin açısından sadece kazanmak değil, yüksek katılım oranı ve destek de önemli. Çünkü ülke, sonuçları hem Rusya hem de dünyanın geri kalanı açısından önem arz eden topyekun bir savaşta. Devlet yöneticileri için seçim, devlet kaynaklarından pay alabilme ve başkana bir ezici bir seçim zaferi verebilme kabiliyetlerini test etme fırsatı olacak. Bağımsız Rus medya kuruluşu Meduza, Kremlin’in en az %70’lik bir katılım ve Vladimir Putin’e %80’lik bir destek amaçladığını bildirdi. Böylece 2018’deki %76,7’lik seçim zaferi geçilmiş olacak.
BAŞKAN PUTİN’İN KARŞISINDA 3 ADAY YER ALIYOR
Vladimir Putin dışında, seçimde üç aday daha yarışacak. Bunlar milliyetçi muhafazakar Leonid Slutski, Komünist Parti adayı Nikolay Haritonov ve parlamentonun alt kanadı Duma’da küçük bir temsiliyeti olan ve kısa süre önce kurulan Yeni Halk Partisi’nden iş insanı Vladislav Davankov. Her üçü de Ukrayna’nın işgaline ve Vladimir Putin’e destek açıklamaları yaptı ve Putin’e gerçek bir tehdit oluşturmuyorlar. Putin’in gerçek rakipleri ya hapse atıldı ya etkisiz hale getirildi ya da ülkeyi terk etti. Bunun son örneği Putin’in en ciddi rakibi olan Aleksey Navalni, geçen ay bir hapishanede hayatını kaybetti.
RUS İŞGALİ ALTINDAKİ BÖLGELERDE OY KULLANILACAK
Başkanlık seçimleri sürecinde tarihte ilk kez, Ruslar üç gün boyunca oy kullanacak. Bu format ilk olarak 2020’deki anayasa referandumunda, pandemi sırasında kamu sağlığını korumak için denenmişti. Bağımsız gözlemciler ise bu yöntemi eleştiriyor ve oylama sürecinin şeffaflığını sağlamayı zorlaştırdığını söylüyor. Buna ek olarak, internet üzerinden uzaktan oy verme sistemi ilk kez uygulanacak. Rusya ayrıca, işgal altında tuttuğu Ukrayna topraklarını oylamaya dahil ettiği için eleştiriliyor ve buralarda yaşayanların baskı altında tutulduğu söyleniyor.
SEÇİMLER İÇİN ‘BOYKOT’ ÇAĞRISI
Rusya’da bağımsız kamuoyu araştırmaları yapılmıyor ve çoğu Rus vatandaşı haberleri, Vladimir Putin ve politikalarını destekleyen devlet medyasından alıyor. Yine de uzmanlar, göründüğünden daha çok sayıda Rus vatandaşının hükümetin politikalarına şüpheyle yaklaştığını ancak karşı çıkmaktan korktuklarını söylüyor. Putin’in en küçük muhalif tavra bile ağır cezalar vermesi nedeniyle, karşıtlıkların açıkça dile getirmiyorlar.
Aleksey Navalni’nin eşi Yulia Ruslara oylamayı boykot etmeleri, yabancı hükümetlere de sonucu tanımamaları çağrısında bulundu.Boykot pek mümkün görünmese de diğer çağrıya uyulması mümkün. Meduza’nın Kremlin’deki bir kaynağa dayandırdığı habere göre Putin yönetimi düşük katılımdan kaygılı. Bu seçimin sonucu büyük ihtimalle en azından kağıt üzerinde Vladimir Putin zaferi olacak.Ancak katılımın düşük olması, Putin’e desteğin zayıfladığı anlamına gelecek. Bu durum da devletin daha sıkı bir kontrolü ve Rusya’da korku ve baskı ortamının daha da büyümesi anlamına gelebilir.
